بله، باید کاملاً برهنه شوید: واقعاً چه حسی دارد وقتی از یک چشمه آب گرم ژاپنی دیدن میکنید
اونسنها حمامهایی پر از آب گرم و غنی از مواد معدنی هستند که از زمین گرم میشوند. اینها مدتها بخشی از فرهنگ ژاپن بودهاند، اما برای گردشگران خارجی اغلب مشکل برهنه بودن وجود دارد.
اونسنها حمامهایی پر از آب گرم و غنی از مواد معدنی هستند که از زمین گرم میشوند. اینها مدتها بخشی از فرهنگ ژاپن بودهاند، اما برای گردشگران خارجی اغلب مشکل برهنه بودن وجود دارد.
در روزی سرد در فوریه در شمال ژاپن بودم، برف زیادی بیرون پنجرههای اتاقک قفل اونسن جمع شده بود، در حالی که لباسهایم را در میبردم.
با اضطراب، قدم به سمت بخارهای بخار خارج شده از اتاق کنار گذاشتم و به سمت منطقه حمام رفتم. این یک غوطهوری خصوصی نبود: من در میان افراد برهنه دیگر قرار داشتم — که هیچکدام به نظر نمیرسید اهمیتی بدهند.
در حالی که در بریتانیا بزرگ میشدم، حمام کردن برهنه با غریبهها چیزی نبود که هرگز تجربه کرده باشم — یا حتی تصورش را میکردم. اما در ژاپن، این بخش روزمره زندگی است.
عادت کردن به برهنه شدن
من با قطار سریعالسیر از توکیو به هوکایدو سفر کردم، جزیرهای در شمال ژاپن، کوههای برفی و شهرهای کوچک کشاورزی در بیرون پنجرهها ظاهر میشد.
یک مسافر تنها با بودجه محدود، اتاقی در بالای یک کافه رزرو کردم که توسط زنی گرم و مهربان در دهه ۶۰ خود به نام میچیکو اداره میشد. یک شب، هنگام گفتگو درباره یکی از وعدههای خانگی او، سوالی پرسید: بریم اونسن؟
در آن لحظه، ترس و هیجان مرا فرا گرفت. در مورد اونسنها شنیده بودم، در انیمهها دیده بودم، در راهنماهای سفر خوانده بودم — اما روبرو شدن با اولین سفرم، به یک دلیل نگرانکننده بود: برهنه بودن.
با ریشههایی عمیق در اسطوره، اونسنها حمامهایی پر از آب گرم و غنی از مواد معدنی هستند که از زمین گرم میشوند. اینها مدتها بخشی از فرهنگ ژاپن بودهاند، و در متنهای قدیمی کشور مانند کوجیکی در قرن هشتم ذکر شدهاند.
در زمانهای قدیم، مکانهای مقدس برای مراسم تطهیر و نخبگان جامعه بودند، اما در دوره ادو (۱۶۰۳-۱۸۶۸)، اونسنها از مکانهای نیمهمذهبی درمانی به مراکز اجتماعی تبدیل شدند، شبیه حمامهای رومی.
امروزه، تعداد زیادی اونسن در سراسر ژاپن وجود دارد، از شهرهای محلی گرفته تا استراحتگاههای بزرگ ساخته شده مخصوص — بیش از ۳۰۰۰ بنا، بر اساس آمار وزارت محیط زیست — هر کدام پر از آب چشمه گرم.
اپراتورها باید قوانین سختگیرانهای را رعایت کنند: دمای آب معمولاً بین ۹۳ تا ۱۰۷ فارنهایت، یا ۳۴ تا ۴۲ درجه سلسیوس است، و نباید زیر ۷۷ فارنهایت بیاید.
بیشتر مکانهای چشمه آب گرم، که معمولا با نماد ♨ نشان داده میشوند، استخرهای اوچییی (داخل ساختمان) و روتن-بورو (در فضای باز) را ارائه میدهند. آنها به دو بخش تقسیم میشوند، برای مردان و زنان. شناگران به تنهایی یا با دوستان و خانواده در آب غنی از مواد معدنی آرام میگیرند، آبی که به کاهش تنش عضلات، بهبود گردش خون و حمایت از سلامت پوست کمک میکند.
اما ندانستن چگونه قدم اول را بردارید، میتواند باعث شود بازدیدکنندگان خارجی کمی احساس برملا شدن کنند، همانطور که من کردم.
گرفتن تصمیم
«در ابتدا، کمی خجالتزده بودم، نه تنها چون در مقابل یک دوست لباس برمیداشتم، بلکه در کنار غریبههای کامل»، میگوید استفانی کروهین، کارشناس حمامها. او اصالتاً از فرانسه است، اما سریع فهمید که تنها کسی است که در مورد برهنه بودن فکر میکند.
«همه بقیه فقط در حال شستشو، صحبت کردن یا غوطهور شدن بودند — پس من آرام گرفتم»، او به یاد میآورد.
تا سالها بعد، زمانی که با دوست دانشگاهیاش به یک حمام عمومی نوع سنتو رفت، عاشق شد.
«یک دنیای کامل را کشف کردم که هیچ چیز در موردش نمیدانستم»، او میگوید. «سنتو شاید تنها جایی است که واقعاً فراموش میکنی درباره ناپایداریهای بدنت.»
گردشگران اغلب اونسن را با سنتو اشتباه میگیرند، و دلیل خوبی هم دارد. هر دو شامل برهنه شدن و غوطهور شدن در آب گرم هستند. بر خلاف اونسن، سنتوها به طور طبیعی گرم نمیشوند. بیشتر در مناطق شهری یافت میشوند، و زمانی برای ساکنانی که حمام ندارند، محل استحمام فراهم میکردند.
در زمان اولین بازدید کروهین، تقریباً هیچ اطلاعاتی به زبانهای خارجی درباره سنتو موجود نبود. اما از طریق کار خود با انجمن سنتو، او به باز کردن حمامها برای بازدیدکنندگان و ساکنان خارجی کمک کرده است.
نصیحت او برای شناگران که برای اولین بار به یک حمام، چه اونسن باشد چه سنتو، مراجعه میکنند، این است که از تجربه لذت ببرند.
در ابتدا احساس تردید کردن کاملاً طبیعی است — من هم همینطور بودم!” او میگوید. «هیچکس شما را تماشا نمیکند یا قضاوت نمیکند. همه بر روی لحظهی خود تمرکز دارند.»
افراد تازهکار در چشمههای آب گرم ممکن است فکر کنند که در یک اونسن محلی متمایز خواهند شد یا توجه را جلب میکنند، اما کروهین میگوید واقعیت برعکس است.
«هر بدن با نقصهای خودش میآید، و این تنها جایی است که میدانم در آن کسی اهمیت نمیدهد،» او میگوید.
نصایح او برای شناگرانی که اضطراب اولین بار را دارند: آن را به عنوان یک تجربه فرهنگی ببینید، نه فقط یک حمام. بعد از چند دقیقه، ناراحتی ناشی از برهنه بودن در جمع زود فراموش میشود.
«حتی ممکن است با حس آزادی و پذیرشی که در دنیای ما که به ظاهر اهمیت میدهد نادر است، ترک کنید،» او اضافه میکند.
همین احساس توسط هوشینو ریزورتها نیز به اشتراک گذاشته شده است. این شرکت که در سال ۱۹۱۴ به عنوان هوشینو اونسن ریوکان، یک ریوکان خانوادگی کوچک در کاروایزا، استان ناگانو، تاسیس شد، از آن زمان رشد کرده و اکنون گزینههای اقامتی در سراسر ژاپن و سایر آسیایها دارد.
«برای بازدیدکنندگان غربی ژاپن که در مورد اولین بازدید خود از یک حمام عمومی نگران هستند یا در مورد آداب و رسوم مطمئن نیستند، نصیحت اصلی ما این است: نگران نباشید!» شانل کای، نماینده ریزورت، میگوید.
«در واقع، مردم ژاپن در حمامهای عمومی به بدن دیگران توجه نمیکنند یا از آن آگاه نیستند، این فقط یک بخش از زندگی روزمره اینجا است.» او میگوید، به محض غوطهور شدن در آبهای گرم چشمه، شناگران در دنیایی متفاوت قرار میگیرند.
«نیازی به احساس شرم نیست.»
آداب حمام
شرم داشتن از برهنگی یک چیز است، اما قوانین اونسن و سنتو میتواند مسافران خارجی را هم نگران کند.
در سفر اول خود به یک اونسن با میچیکو، من خودم را با حوله و کیسهای حاوی لوازم بهداشتی آماده کردم قبل از اینکه از خیابانهای برفپوش عبور کنیم به سمت یک اونسن محلی در حومه هاکوداته، که در تاریکی میدرخشید و بخار از بام آن بیرون میآمد.
ورودی با خانوادههای محلی پر شده بود، برخی مردان روی تاتامی در حال تماشای کمدی در تلویزیون دراز کشیده بودند، دیگران نوشیدنیهای دستگاه خودپرداز را مینوشیدند و منتظر دوستانشان بودند. همه چیز به ژاپنی بود. خوشبختانه، میزبان کمککنندهای داشتم، اما کمی تحقیق قبل از سفر اولتان میتواند کمی اضطراب را کاهش دهد.
یکی از قوانین شناخته شده ساده است: بدون تتو.
«این از نظر تاریخی با ارتباط تتوها با جرائم سازمانیافته مرتبط است،» کای میگوید. بازدیدکنندگان تتو دار اغلب مجبورند جوهر خود را با آستین یا باند بپوشانند.
در حالی که قانون عدم تتو ممکن است در اونسن رایج باشد، آینده شناگران تتو دار در حال تغییر است. در ژوئن، با اعلام اینکه آنها «متعهد به احترام فرهنگهای متنوع هستند»، هوشینو ریزورتها تغییر سیاست قابل توجهی ایجاد کردند و حالا تتوها را مجاز میدانند. سایر اونسنها نیز همین کار را کردهاند.
در همین حال، کروهین فاش میکند که بسیاری از سنتوها اجازه میدهند شناگرانی با جوهر در آرامش از حمام لذت ببرند.
فراتر از جوهر، آداب کلی استفاده از سنتو و اونسن یک مسئلهی آداب معاشرت است.
«مهم است که در استفاده از فضاهای مشترک، به دیگران احترام بگذارید،» کای میگوید. «این شامل نگه داشتن وسایل مشترک تمیز، جمع کردن موهای ریخته شده، حفظ فضای آرام و عدم شنا در حمامها میشود.»
درک قوانین کلی — مانند رعایت حال دیگر شناگران، عدم پاشیدن آب یا صحبت بلند — مهم است. اما یک فرآیند کامل قبل از غوطهور کردن پا در کار است.
راهنمای سریع فرهنگ حمام
اگر مطمئن نیستید، یا علامتگذاری انگلیسی وجود ندارد، فقط مشاهده کنید و جریان را دنبال کنید. «این بسیار بصری است،» کروهین توضیح میدهد که راهنمای گامبهگام خود را به اشتراک میگذارد:
کفشهای خود را در ورودی درآورید و در قفل قرار دهید.
هزینه را در شمارنده پرداخت کنید. (سونا اضافی است)
اتاق تعویض را وارد شوید، کاملاً لباسهای خود را درآورید و آنها را نگهدارید.
یک حوله کوچک به داخل منطقه حمام ببرید.
بدن خود را به طور کامل بشویید در حالی که در یک ایستگاه دوش نشستهاید.
قبل از وارد شدن به حمامها، کلیه صابونها را بشویید.
هرگز حولهتان را در داخل حمام نگذارید.
موهای بلند باید جمع شوند.
اگر از سونا استفاده میکنید، قبل از برگشتن به آب، دوباره آبکشی کنید.
قبل از برگشتن به رختکن، خشک کنید. و اگر بدون هیچ چیز آمدید، نگران نباشید چون اکثر حمامها وسایلی مانند شامپو و صابون و همچنین اجاره حوله ارائه میدهند.
«مهمترین چیز»، میگوید کروهین، «در صحبت کردن تردید نکنید. حتی با ژاپنی پایه یا اشارهها، مردم مهربان هستند.»
غرق شدن در شب
دقیقا همان چیزی است که من کشف کردم.
میشیکو به من کمک کرد تا در ورودی برای حمامم حدود ۵۰۰ین، یا حدود ۳ دلار، پرداخت کنم. کفشم را در قفل گذاشتیم و به جای آن دمپایی گرفتیم. سپس از پرده نوری قرمز، که برای «بانوان» مشخص شده بود، عبور کردیم به اتاق تعویض لباس.
لباسهایم را درآوردم و با اضطراب حولهای کوچک را به بدنم چسباندم. وارد منطقه حمام شدم، زنانی روی صندلیهای پلاستیکی کوتاه روبروی آینهها نشسته بودند، خودشان را میشستند، موهایشان را میشستند، گوشهایشان را تمیز میکردند. من هم همین کار را کردم، مو و بدنم را شستم، به همسایگانم نگاه کردم تا ببینم آیا درست انجام میدهم یا نه — و البته فکر میکردم که آیا مردم به من نگاه میکنند.
سپس، به سمت استخرهای آبگرم رفتم. زیر آسمان سرد شب، برف میبارید، نشستیم و در میان گروهی از زنان و کودکان کوچک غرق شدیم، درباره زندگی، مشکلات و امیدها صحبت میکردیم.
این جو آرامشبخش همراه من ماند. هر وقت در ژاپن سفر میکنم، بازدید از چشمههای آبگرم حتمی است.
واقعاً چیزی برای نگرانی نبود.
